Kürt halk sanatçılarından Ayfer Düztaş, uzun bir araştırma sonucu Kilomên Arxawûnê albümü hazırlamıştı. Albümün ezgilerinden Dam a Dam a adlı şarkının klibi 16 Aralık’ta youtube ve tüm dijital platformlarda yayımlandı.
Halk arasında Malatya ‘’Arguvan Türküleri’’, “Arguvan Ağzı“, “Arguvan Havası”, ‘’Kilomên Arxawûn’’ olarak bilinen halk şarkılarının daha çok Kürtçe/Kurmancî olanlarını derleyen Ayfer Düzdaş, bir bölümünü elinizdeki albüm aracılığıyla kültür tarihimize bir armağan olarak kazandırıyor.
Arguvan ezgileri çoğunlukla ‘’Dede Makamı’’, ‘’Hüseyni’’, ‘’Uşak’’ ve ‘’Garip Hicaz’’ makamlarında söylenir.
Malatya’da söylenen klamlar (türküler) hem uzun hava hem de kırık hava olarak karşımıza çıkar. Cemler’de semah dönülürken söylenen deyişler ve Duwaz-ı İmam’lar da önemli bir yer tutmaktadır. Yörede; Alevi felsefesinden kaynaklı deyiş, duvaz ve semah ezgilerine de sıkça rastlanır. ‘’Dede Makamı’’ olarak da ifade edilir. Fakat deyişlerin büyük bir kısmı asimilasyonun etkisiyle Türkçe söylenir olmuştur.
Yörede “Dede Makamı” olarak tanımlanan deyişler; üç telli Dede Sazı ile çalınır, on iki perdeli, tezenesiz çalım şekli olan pençe ya da şelpe adı verilen teknikle icra edilir.
Malatya’da dede sazı dışında bağlama, cura, klarnet (Arapgir), keman (çok azdır), davul-zurna, kaval (Çobanlar kaval ve dilli düdük çalar) en çok görülen enstrümanlardır. Düğünlerde genelde davul-zurna ya da davul-klarnet çalınır.